ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ: ΛΟΓΙΑ ΠΟΛΛΑ. ΠΡΑΞΕΙΣ ΠΟΤΕ;

Από τις ειδήσεις του ALPHA για τα παιδιά των μεταναστών

ΜΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ Κ.ΓΑΒΡΑ

Αναδημοσίευση από εφημερίδα "ΑΥΓΗ" (18/10/09)

...Πάνω-κάτω τα ίδια προβλήματα αντιμετωπίζει και η Γαλλία με τους μετανάστες. Ειδικά με τα παιδιά. Υπάρχουν περίπου τέσσερα εκατομμύρια μετανάστες από τις αφρικανικές και αραβικές χώρες. Στα παιδιά αυτά, παρόλο που έχουν νόμιμα χαρτιά από τις γαλλικές αρχές, η αστυνομία και γενικά το κράτος συμπεριφέρεται πολύ άσχημα. Φαίνεται αμέσως στο πρόσωπό τους πως δεν είναι από Γάλλους γονείς και η ζωή τους είναι πολύ δύσκολη. Αλλά και τα ονόματά τους αποτελούν εμπόδιο, ειδικά όταν ψάχνουν εργασία. Άρα θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι το πρόβλημα είναι γενικό. Με την αίρεση, όμως, πως στην Ελλάδα είναι οξύτερο. Εδώ δεν έχουν ταυτότητα, δεν έχουν ιθαγένεια, δεν έχουν καν χαρτιά!

Είναι αρκετά τα θέματα που απασχολούν σήμερα τις κοινωνίες και ειδικά την Ελλάδα σε σχέση με τους μετανάστες. Αλλά αυτό των παιδιών των μεταναστών είναι το σοβαρότερο! Διότι αυτά τα παιδιά είναι Έλληνες. Θα πρέπει να γίνουν και με χαρτιά Έλληνες. Διότι τελικά ποιοι είναι οι Έλληνες; Είχα γράψει πριν από χρόνια ένα άρθρο στη Γαλλία πάνω σε αυτό το θέμα. Έλεγα εκεί ότι Γάλλοι είναι αυτοί που επιλέγουν να είναι Γάλλοι. Άρα, το ίδιο λέω και σήμερα, αυτή τη φορά για την Ελλάδα. Έλληνες είναι αυτοί που επιλέγουν να είναι Έλληνες. Από τη στιγμή που κάποιος έρχεται στην Ελλάδα, εργάζεται και ζει εδώ, μαθαίνει ελληνικά και μεγαλώνει εδώ τα παιδιά του, είναι Έλληνας. Φαντάσου τώρα το παιδί του. Το παιδί είναι 100% Έλληνας. Κι εμείς, οι πολίτες, αλλά κυρίως το κράτος και η πολιτεία, θα πρέπει να τους σεβόμαστε όπως σεβόμαστε όλους τους Έλληνες.Ο Ισοκράτης το είχε πει πριν από δυόμισι χιλιάδες χρόνια ότι Έλληνες είναι οι μετέχοντες της ελληνικής παιδείας. Άρα εμείς σήμερα δεν μπορούμε να κάνουμε ούτε τα αυτονόητα; Δεν μπορούμε σήμερα στην Ελλάδα να σεβόμαστε τη δημοκρατία μας;

Είπαν και άλλα πολύ σοβαρά και χρήσιμα πράγματα οι αρχαίοι Έλληνες. Δυστυχώς, όμως, στην Ελλάδα συνεχίζουμε να μην τα σεβόμαστε.Ένα παιδί που γεννήθηκε εδώ και δεν γνωρίζει άλλη πατρίδα είναι βέβαιο ότι την αγάπα αυτή την πατρίδα. Φαντάσου εγώ που έφυγα από την Ελλάδα περίπου 20 χρόνων αγάπησα τη Γαλλία, αλλά με αγάπησε και εκείνη. Πολλές φορές μου έχει εμπιστευτεί και επίσημες θέσεις. Και μπορώ να πω ότι, παρόλο που η Ελλάδα είναι μέσα μου και δεν φεύγει εύκολα, νιώθω πολύ Γάλλος. Διότι στην ουσία τούς επιστρέφω τον σεβασμό που μου δείχνουν. Και αυτός είναι, νομίζω, γενικός κανόνας.Ένα παιδί που γεννήθηκε σε άλλη χώρα από αυτή που γεννήθηκαν οι γονείς του δεν μπορεί να είναι μετανάστης. Πολλές φόρες με ρωτάνε στη Γαλλία, όπως ρωτάνε και άλλους ξένους, αν νιώθω Γάλλος. Τους απαντώ ρωτώντας: Εσείς με νιώθετε Γάλλο;

Και γι' αυτά τα παιδιά εγώ λέω: Αν οι Έλληνες τους νιώθουν δικούς τους, αμέσως και αυτά θα νιώθουν σαν Έλληνες. Αν όμως κακοπροαίρετα οι Έλληνες τους αντιμετωπίσουν σαν ξένους, φυσικά και αυτοί από αντίδραση θα νιώθουν και θα συμπεριφερθούν σαν ξένοι, θα νιώθουν περιφρονημένοι. Η ίδια η κοινωνία είναι αυτή που θα κάνει το βήμα, θα ανοίξει την αγκαλιά της και θα πει «ελάτε μαζί μας διότι εδώ είναι η θέση σας».

Εκείνο πάντως που ήταν απαράδεκτο αλλά ταυτόχρονα και λυπηρό για όλους τους Έλληνες σε όλη αυτή την ιστορία με τα παιδιά των μεταναστών ήταν εκείνη η ιστορία της σημαίας. Το άξιο παιδί των μεταναστών, πρώτος μαθητής της τάξης του, έπρεπε να κρατά την ελληνική σημαία και ξεσηκώθηκαν οι απανταχού πατριδοκάπηλοι. Στη Γαλλία δεν υπάρχουν τέτοια φαινόμενα καταρχήν διότι δεν υπάρχει η παράδοση που έχουμε εδώ να… παρελαύνουν τα παιδιά με στρατιωτικούς όρους στις εθνικές γιορτές. Και ο πρώτος μαθητής στη Γαλλία, οποιασδήποτε εθνικότητας και αν είναι, είναι σεβαστός. Διότι οι Γάλλοι ξέρουν να σέβονται την παιδεία και τους έξυπνους ανθρώπους. Και αμέσως θέλει να τους αξιοποιήσει και όχι να τους καταρρακώσει και απομονώσει.

Όλοι όσοι ξεχωρίζουν για το ταλέντο τους, ανεξαρτήτως τις καταγωγής τους ή των γονιών τους, θα πρέπει να γίνονται αμέσως σεβαστοί και αποδεκτοί και εδώ. Αλλά όχι μόνο αυτοί, για να μην παρεξηγηθούμε. Όλα τα παιδιά που γεννιούνται εδώ θα πρέπει να τύχουν ανθρώπινης και ίσης μεταχείρισης. Έτσι λειτουργεί η δημοκρατία, αυτός είναι ο σωστός δρόμος μια ευνομούμενης πολιτείας.

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΔΕΝ ΘΕΛΟΥΝ "ΑΝΟΧΗ", ΑΛΛΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥΣ

Κι ανάμεσα στις άλλες δηλώσεις υπουργού προστασίας του πολίτη, Μ.Χρυσοχοίδη, υπήρχε κι αυτή: «Ανακοινώνουμε ότι οι μετανάστες δεύτερης γενιάς, παιδιά που έχουν μεγαλώσει και ενηλικιωθεί στην Ελλάδα, υπό το καθεστώς του προστατευόμενου μέλους δεν θα απελαύνονται για τυπικούς λόγους μέχρι τα θέματα τους να τακτοποιηθούν από τις αρμόδιες υπηρεσίες....».
Όμως η παύση της απέλασης συνιστά καθεστώς "ανοχής" και όχι νόμιμους τίτλους αυτούς καθ' αυτούς για όλα εμάς τα παιδιά των μεταναστών.
Και άλλωστε τι σημαίνει «μέχρι τα θέματα τους να τακτοποιηθούν από τις αρμόδιες υπηρεσίες....»; Κατά τον κ. Χρυσοχοϊδη είναι απλά ζήτημα «υπηρεσιών»;;
Κατ’ εμάς είναι πάνω απ’ όλα και πρώτα απ’ όλα ζήτημα πολιτικής απόφασης για την πλήρη και ουσιαστική αναγνώριση των δικαιωμάτων μας!
Δηλώνουμε πως δεν χρειαζόμαστε "ανοχή", αλλά τα δικαιώματα μας! Και γι' αυτό είμαστε αποφασισμένοι να παλέψουμε μέχρι τέλους!
Απαιτούμε:
Παροχή του πιστοποιητικού γέννησης από τις ελληνικές αρχές σε όλα τα παιδιά μεταναστών που γεννήθηκαν εδώ.
Άμεση νομοθέτηση της παροχής της ελληνικής υπηκοότητας σ’ όλα τα παιδιά μεταναστών που γεννήθηκαν ή μεγάλωσαν εδώ, με στόχο να συμπεριληφθούν όλα και τα 250.000 και όχι μόνο ένα μέρος τους. Συνολική αλλαγή του νόμου για την παροχή της ελληνικής υπηκοότητας.
Προσαρμογή της ελληνικής εκπαίδευσης και στις ανάγκες των παιδιών των μεταναστών (επέκταση του πολυπολιτισμικού προτύπου, διδασκαλία της γλώσσας της χώρας καταγωγής, ένταξη στο πρόγραμμα σπουδών του μαθήματος της ιστορίας της μετανάστευσης κ.λ.π.).

ΟΧΙ ΣΤΟ GFMD. ΟΛΟΙ ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ 4 ΝΟΕΜΒΡΗ

Και η εκστρατεία μας προπαγανδίζει στα σχολεία την ανάγκη της συμμετοχής στην πορεία ενάντια στο GFMD στην Αθήνα, την Τετάρτη 4 Νοέμβρη, 6.00 μμ, Σύνταγμα. Όλοι εκεί....

ΟΙ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΑΛΛΑ Ο ΚΩΔΙΚΑΣ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑΣ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ "ΑΠΟΛΙΘΩΜΑ"

Αναδημοσίευση από εφημερίδα "Καθημερινή" (11/10/09)

Της Μαριας Δεληθαναση

«Ο αετός πετάει σ' όλον τον αέρα, και του γενναίου ανθρώπου είναι όλη η γη πατρίδα»... Ευριπίδης (436 - 338 π.Χ.). Αυτή είναι η πρώτη φράση που διαβάζει κάποιος αλλοδαπός στο 86σέλιδο βιβλίο «Ελλάδα. Η δεύτερη πατρίδα» που παίρνει στα χέρια του, όταν επιθυμεί να δώσει συνέντευξη στην αρμόδια επιτροπή του υπ. Εσωτερικών για να διεκδικήσει την ελληνική υπηκοότητα. Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η ιθαγένεια χιλιάδων μεταναστών 2ης και 3ης γενιάς τίθεται και πάλι στο τραπέζι. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η νέα κυβέρνηση θα προχωρήσει, εν είδει πρώτου βήματος, στη χορήγηση ιθαγένειας σε όσους έχουν συμπληρώσει τρία συνεχή χρόνια στην ελληνική εκπαίδευση.

Τυπωμένο το 2001, επί υπουργού Εσωτερικών Βάσως Παπανδρέου, δημιουργεί στον ανύποπτο τις ίδιες φρούδες ελπίδες που ενίσχυσε και η κυβέρνηση της Ν.Δ. το 2004 όταν εξέδωσε τον νέο Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας. Τότε επιστρατεύθηκε ο Ελύτης και ο στίχος «Ομορφη και παράξενη πατρίδα ωσάν αυτή που μου 'λαχε, δεν είδα»... Τελικά ο Κώδικας του 2004, που χαιρετίσθηκε εξίσου από το κυβερνών κόμμα και την αξιωματική αντιπολίτευση στη Βουλή, δεν άλλαξε τίποτα επί της ουσίας απ' ό,τι ίσχυε το 1835 και επαναλήφθηκε σε ανάλογα νομοθετήματα το 1856 και το 1955...

Στην ουσία συνιστά απόδοση ιθαγένειας μόνο σε όσους μπορούν να αποδείξουν ότι κυλάει «αίμα ελληνικό» στις φλέβες τους πάμπολλες γενεές πίσω. Αλλά και αυτό υπό όρους, που αλλάζουν ανάλογα με την εκάστοτε πολιτική συγκυρία. Η ελληνική υπηκοότητα είναι απαγορευμένο όνειρο για όσους κατοικούν εδώ και γενεές στην Ελλάδα αλλά δεν κυλάει αίμα ελληνικό στις φλέβες τους... Αυτοί και τα παιδιά τους διαβιούν μεταξύ νομιμότητας και παρανομίας επί δεκαετίες. Μόνο που το ποσοστό αυτών των ανθρώπων αγγίζει πλέον το 15% του πληθυσμού της χώρας.

Το ελάχιστο ποσοστό απόδοσης ιθαγένειας 0,2%, που καταγράφει η Eurostat για την Ελλάδα μέχρι το 2006, αφορά καθορισμό ιθαγένειας σε παλιννοστούντες από την πρώην Σοβιετική Ενωση και ελάχιστους ομογενείς από την Αλβανία. Το ποσοστό αυξήθηκε την τελευταία τριετία μετά το «άνοιγμα» της διαδικασίας για τους Βορειοηπειρώτες. Περίπου 30.000 ομογενείς από τη Ν. Αλβανία απέκτησαν ιθαγένεια τα τελευταία τρία χρόνια και έπεται συνέχεια. Ομως, πάμπολλοι Αλβανοί και Αλβανίδες που είναι σύζυγοι και γονείς Ελλήνων παραμένουν όμηροι των εκάστοτε νομοθετικών ρυθμίσεων.

«Είναι κρίσιμο να δει κάποιος τη διαφορά μεταξύ ομογενών και μη Αλβανών υπηκόων», σημειώνει ο βοηθός Συνήγορος του Πολίτη για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου κ. Ανδρέας Τάκης.«Τα τελευταία χρόνια έχει ανοίξει η πολιτογράφηση Αλβανών ιθαγενών που επικαλούνται την ελληνική ομογενειακή τους ιδιότητα. Τα παράπονα στην περίπτωσή τους αφορούν τη μη τήρηση της προτεραιότητας στην εξέταση των υποθέσεων. Το θέμα δημιουργεί ερωτήματα και προβληματισμούς. Αλλά το βασικότερο πρόβλημα έχει προκύψει με τις περιπτώσεις Αλβανών ιθαγενών που επιθυμούν να πολιτογραφηθούν. Τέτοιες περιπτώσεις δεν τυγχάνουν θετικής προώθησης. Καθυστερούν πάρα πολύ, με μια ελαφρά αλλαγή τον τελευταίο καιρό για τους/τις συζύγους και γονείς ημεδαπών. Οταν, όμως, δεν πολιτογραφείται η μητέρα ημεδαπού, που το παιδί της εκπληρώνει τη στρατιωτική του θητεία, αντιλαμβάνεστε ότι εγείρεται θέμα ηθικής τάξης. Τέτοιες περιπτώσεις θα έπρεπε να είχαν εκκαθαριστεί προ πολλού»...

Ο Κώδικας Ιθαγένειας ορίζει ότι η διοίκηση δεν δεσμεύεται χρονικά να απαντήσει θετικά ή αρνητικά στα αιτήματα πολιτογράφησης, ούτε δεσμεύεται να αιτιολογήσει τις αρνητικές απαντήσεις. Στη σχετική συζήτηση στη Βουλή το 2004, ο εισηγητής της πλειοψηφίας κ. Φούσας είχε αρθρώσει κάποια ισχνή κριτική για την τιμή των όπλων: «Στο άρθρο 8, παρ. 2 του παρόντος σχεδίου, που θα αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης», είχε πει, «η αρμόδια επιτροπή μπορεί να απορρίψει μια αίτηση χωρίς αιτιολόγηση. Σε επίπεδο θεωρητικό και ως νομικό με βρίσκει κατ' αρχήν όχι βεβαίως σύμφωνο. Κατ' αρχήν επαναλαμβάνω. Διότι το Σύνταγμα επιβάλλει σε κάθε περίπτωση να έχουμε αιτιολόγηση, αλλά και διότι η αιτιολόγηση είναι εγγύηση για τη νομιμότητα της ίδιας της απόφασης. Ωστόσο, όμως, εδώ τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Αίφνης, είναι δυνατόν να ζητεί ελληνική υπηκοότητα, ελληνική ιθαγένεια, ένας ο οποίος μπορεί να έχει ή είχε σχέση με κατασκοπεία».

Υποπτοι κατασκοπείας, λοιπόν, είναι στην προκειμένη περίπτωση χιλιάδες άνθρωποι που ζουν δεκαετίες στη χώρα. Ενας από αυτούς είναι και ο κ. Αχμέτ Μοαβία, συντονιστής του Ελληνικού Φόρουμ Μεταναστών, απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής, που ζει στην Ελλάδα 35 χρόνια και με τα εκλεπτυσμένα ελληνικά του σκιαγραφεί ψύχραιμα χαρακτηριστικές περιπτώσεις: του γιατρού Μουνίρ, πατέρα πέντε παιδιών, που διαβιοί στην Ελλάδα 35 χρόνια και είναι συχνά προσκεκλημένος σε τραπέζια συζητήσεων για το μεταναστευτικό. Ο μεγάλος του γιος ολοκληρώνει τις σπουδές του στην Ιατρική Σχολή, ο ίδιος έχει ασκήσει για δεκαετίες το ιατρικό επάγγελμα. Και όμως, ζει πάντα με την υποχρέωση ανανέωσης αδειών παραμονής και παλαιότερα της πράσινης κάρτας. Στην ίδια κατηγορία ανήκει και η Σεμίρα με τα τρία της παιδιά. Κάτοικος Ελλάδας ο σύζυγός της για 40 χρόνια και η ίδια για 36 χρόνια, βρέθηκαν κάποια στιγμή παράνομοι εξαιτίας της ανοησίας ενός δικηγόρου. Τους είπε ότι δεν χρειάζεται άδεια παραμονής εν ισχύι για να υποβάλουν αίτηση για πολιτογράφηση, αφού μένουν τόσο πολλά χρόνια στη χώρα. Ετσι θεώρησαν δεδομένο ότι θα πάρουν την υπηκοότητα, δεν ανανέωσαν τις άδειες παραμονής και βρέθηκαν παράνομοι(!), έχοντας επιπλέον πληρώσει 8.500 ευρώ σε παράβολα για τις αιτήσεις πολιτογράφησης των πέντε μελών της οικογένειας... Πρόκειται για ανθρώπους που έχουν έρθει στη χώρα πριν από το 1991 και ζουν πλέον στην Ελλάδα για 2η και 3η γενιά, σημειώνει ο κ. Μοαβία. Πληρώνουν φόρους, προσφέρουν την εργατική τους δύναμη, τα παιδιά τους έχουν σπουδάσει εδώ, και όμως δεν έχουν δικαιώματα πολίτη...

Η Ελλάδα είναι πλέον το μόνο κράτος-μέλος της παλαιάς Ε.Ε.-15 που παραμένει προσκολλημένο στην αντίληψη της γονιδιακής κληρονομικότητας της ιθαγένειας. Ακόμη και η Γερμανία, άλλαξε τον κώδικά της το 1999. Η συγκυβέρνηση Σοσιαλδημοκρατών και Πρασίνων προέταξε το «δίκαιο του εδάφους» και ο Κώδικας Ιθαγένειας εκσυγχρονίστηκε. Χιλιάδες μετανάστες, κυρίως τουρκικής καταγωγής, έγιναν Γερμανοί πολίτες. Το πείραμα αποδείχθηκε πετυχημένο, καθώς «ο αποκλεισμός των μεταναστών που κατοικούν επί δεκαετίες σε μια χώρα και των παιδιών τους από την υπηκοότητα ενισχύει, στους ίδιους και στην ευρύτερη κοινωνία, την αντίληψη πως είναι «ξένοι», που δεν ανήκουν στη χώρα και των οποίων η πίστη και ο σεβασμός στη χώρα βρίσκονται υπό συνεχή αμφισβήτηση» (Ευρωπαϊκό Δίκτυο για τη Μετανάστευση, την Ενταξη και την Κοινωνική Συνοχή «IMISCOE»).

Η νέα κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ έχει προεκλογικά δεσμευθεί ότι θα εξορθολογίσει τη διαδικασία χορήγησης της ελληνικής ιθαγένειας σύμφωνα με τις αρχές του κράτους δικαίου. Υποσχέθηκε κτήση της ελληνικής ιθαγένειας για τα παιδιά μεταναστών που γεννιούνται στη χώρα και όσα έχουν συμπληρώσει τριετία στην ελληνική εκπαίδευση. Οψόμεθα...

Τι ισχύει για την απόδοση ιθαγένειας σε μετανάστες στις χώρες της Ευρώπης

Βέλγιο: Προϋπόθεση η διάρκεια παραμονής 3 χρόνων. Ο εισαγγελέας έχει προθεσμία 4-8 εβδομάδων για να εκδώσει θετική ή αρνητική γνώμη στην αίτηση για κτήση ιθαγένειας. Στα επτά χρόνια, η ιθαγένεια παρέχεται αυτοδικαίως με τη διαδικασία της δήλωσης.

Ολλανδία: Προϋπόθεση η διάρκεια παραμονής 5 και υπό όρους 3 χρόνων. Υποχρέωση για αιτιολόγηση αρνητικής απόφασης σε δύο χρόνια το αργότερο.

Γαλλία: Προϋπόθεση η διάρκεια παραμονής 5 χρόνων. Προθεσμία 18 μηνών για απάντηση και υποχρέωση αιτιολόγησης της απάντησης.

Φινλανδία: Προϋπόθεση η διάρκεια παραμονής 5 χρόνων. Υποχρέωση για αιτιολόγηση αρνητικής απόφασης. Ισχύουν οι γενικές προθεσμίες της διοίκησης για απάντηση σε αιτήματα.

Σουηδία: Προϋπόθεση η διάρκεια παραμονής 5 χρόνων. Υποχρέωση για αιτιολόγηση αρνητικής απόφασης και δυνατότητα προσφυγής στο Ειδικό Δικαστήριο Μετανάστευσης.

Γερμανία: Προϋπόθεση η διάρκεια παραμονής 8 χρόνων. Δεν υπάρχει προθεσμία για απάντηση, αλλά οι αιτούντες μπορούν να στραφούν κατά της μη αιτιολογημένης σιωπής της διοίκησης ύστερα από τρεις μήνες.

Αυστρία: Προϋπόθεση η διάρκεια παραμονής 10 χρόνων. Προθεσμία έξι μηνών για απάντηση και υποχρέωση αιτιολόγησης της απάντησης. Απαγορεύεται η διπλή υπηκοότητα.

Ην. Βασίλειο: Προϋπόθεση η διάρκεια παραμονής 5 χρόνων. Υποχρέωση για αιτιολόγηση αρνητικής απόφασης, μετά το 2002 (και την πολύκροτη προσφυγή του Αραβα μεγιστάνα Φαγιέντ στη διοικητική Δικαιοσύνη).

Ιρλανδία: Προϋπόθεση η διάρκεια παραμονής 4 χρόνων. Υποχρέωση για αιτιολόγηση αρνητικής απόφασης, ύστερα από απόφαση του Συνηγόρου του Πολίτη το 2003.

Δανία: Προϋπόθεση η διάρκεια παραμονής 9 χρόνων. Η διοίκηση δεν υποχρεούται να αιτιολογεί τις αρνητικές αποφάσεις. Ισχύουν οι γενικές προθεσμίες της διοίκησης για απάντηση σε αιτήματα.

Ελλάδα: Προϋπόθεση η διάρκεια παραμονής 10 χρόνων. Η διοίκηση δεν υποχρεούται να αιτιολογεί αρνητική απόφαση. Δεν υπάρχει προθεσμία για απάντηση στον αιτούντα.

Λουξεμβούργο: Προϋπόθεση η διάρκεια παραμονής 10 χρόνων. Απαγορεύεται η διπλή υπηκοότητα.

Ισπανία: Προϋπόθεση η διάρκεια παραμονής 10 χρόνων. Ισχύουν οι γενικές προθεσμίες της διοίκησης για απάντηση σε αιτήματα. Υποχρέωση αιτιολόγησης της απάντησης.

Πορτογαλία: Προϋπόθεση η διάρκεια παραμονής 10 χρόνων. Ισχύουν οι γενικές προθεσμίες της διοίκησης για απάντηση σε αιτήματα. Υποχρέωση αιτιολόγησης της απάντησης.

Ιταλία: Προϋπόθεση η διάρκεια παραμονής 10 χρόνων. Ισχύουν οι γενικές προθεσμίες της διοίκησης για απάντηση σε αιτήματα. Υποχρέωση αιτιολόγησης της απάντησης.

Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΕΝΟΣ ΑΦΡΟΕΛΛΗΝΑ

Αναδημοσίευση από εφημερίδα "Καθημερινή" (04/10/09)

Εχει γεννηθεί στην Ελλάδα, είναι 20 ετών και σπουδάζει μηχανικός υπολογιστών στο ΑΠΘ: Είναι παράνομος. Εχει γεννηθεί στην Ελλάδα, είναι 19 ετών και εργάζεται: Είναι παράνομος. Εχει γεννηθεί στην Ελλάδα, είναι 15 ετών και φοιτά στο γυμνάσιο: Είναι παράνομη. Η μητέρα τους έχει γεννηθεί στο Σουδάν, ζει 24 χρόνια στην Ελλάδα και είναι παράνομη…

Σε 250.000 εκτιμώνται τα παιδιά που έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα από γονείς μετανάστες ή πρόσφυγες, από το Μεσογειακό Παρατηρητήριο Μετανάστευσης του Παντείου Πανεπιστημίου. Από στοιχεία της ΕΣΥΕ προκύπτει ότι το διάστημα 2004-2007 (δεν γινόταν νωρίτερα επεξεργασία στοιχείων) οι γεννήσεις από Ελληνίδες αυξήθηκαν μόλις 2,99% (από 88.803 σε 91.455) και από αλλοδαπές κατά 21,48% (από 16.852 σε 20.471). Κατά συνέπεια η ανασφάλεια ενός αυξανόμενου αριθμού ανθρώπων -που έχουν γνωρίσει μόνο την Ελλάδα ως πατρίδα τους- μεταξύ νομιμότητας και παρανομίας είναι ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα.

Στη συγκεκριμένη οικογένεια, που αποτελεί και την πρώτη περίπτωση δικαστικού ακτιβισμού της Ελληνικής Ενωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), τη θρυαλλίδα για την εξιστόρηση της «ελληνικής ιστορίας» της αποτέλεσε η σύλληψη του δεύτερου γιου πριν από τρεις εβδομάδες στη Βάρη. Ο νεαρός, του οποίου τα ελληνικά εντυπωσίασαν τους αστυνομικούς («μιλά σαν Ελληνας» αποφάνθηκαν), έμεινε στο κρατητήριο μαζί με άλλους 50 αλλοδαπούς δύο εβδομάδες. Το διάστημα είναι χαρακτηριστικά μικρό, αφού οι παράνομοι κρατούνται μήνες. Ομως η δημοσιοποίηση της ιστορίας του από το διαδικτυακό περιοδικό www.diavatirio.net προσείλκυσε το ενδιαφέρον της ΕΕΔΑ που αποφάσισε να αναλάβει αφιλοκερδώς την υπόθεσή του και να εγκαινιάσει την έμπρακτη είσοδό της στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου.

Η άμεση κινητοποίηση της δικηγόρου Κλειούς Παπαπαντολέων και του Γ.Γ. της ΕΕΔΑ, δικηγόρου Γιάννη Ιωαννίδη, είχε ως αποτέλεσμα ο νεαρός να βρεθεί εκτός φυλακής πριν από μία εβδομάδα. Την άρση κράτησης από το Διοικητικό Πρωτοδικείο Πειραιά ακολουθεί η αίτηση ακύρωσης της απέλασης στα διοικητικά δικαστήρια και έπεται αίτηση για άδεια διαμονής για εξαιρετικούς λόγους στο υπ. Εσωτερικών. Ο νεαρός «αφροέλληνας» θα συνεχίσει να κινδυνεύει μέχρι να βάλει στην τσέπη του την αίτηση ακύρωσης της απέλασης. Αλλά σε κάθε περίπτωση είναι από τους πιο τυχερούς: η έμμισθη ανάληψη τέτοιων υποθέσεων αποτιμάται σε δυσβάστακτα ποσά, ενώ η επί 24 συναπτά έτη παραμονή της οικογένειας στην ίδια πόλη διευκόλυνε τη μητέρα να συγκεντρώσει τα έγγραφα που αποδεικνύουν ότι ναι, η οικογένεια αυτή έχει ισχυρούς δεσμούς με την Ελλάδα.

Η σχετική νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπων (ΕΔΔΑ) είναι πλούσια. Συγκεκριμένα κριτήρια που πιστοποιούν την ύπαρξη ισχυρών δεσμών με τη χώρα -όπως γέννηση, καλή γνώση της γλώσσας, ύπαρξη οικογενειακών δεσμών, εκπαιδευτική και επαγγελματική δραστηριότητα- αποσοβούν την απέλαση ακόμη και αλλοδαπών που έχουν διαπράξει σοβαρά αδικήματα, όπως βιασμό ή ανθρωποκτονία. Δεν εξυπακούεται όμως το ίδιο και στη χώρα μας. Στην προκειμένη περίπτωση, τα τρία παιδιά επισκέφθηκαν το Σουδάν μια φορά σε παιδική ηλικία. Η νομιμότητα της οικογένειας διασφαλιζόταν επί χρόνια από τις ανανεώσεις της άδειας παραμονής του πατέρα. Η διάλυση της σχέσης του ζευγαριού το 2004 και οι οφειλές του πατέρα προς την εφορία οδήγησαν την οικογένεια στην παρανομία. Η μητέρα δεν γνώριζε τα δικαιώματά της -κοινό πρόβλημα μεταξύ των αλλοδαπών- και οι υπάλληλοι της εφορίας δεν είχαν καμία διάθεση να εξυπηρετήσουν μια χαμένη και φοβισμένη γυναίκα. Ο τρόμος ότι θα επιβαρυνθεί με τα χρέη του συζύγου την έτρεψαν σε φυγή, με αποτέλεσμα να μην εξασφαλίσει τη φορολογική ενημερότητα που είναι απαραίτητη για την άδεια παραμονής.

Τα παιδιά συνέχισαν να ζουν «κανονικά» αφού, όπως λέει ο 19χρονος, «όσο είσαι στο σχολείο δεν καταλαβαίνεις τη διαφορά. Μόλις όμως ενηλικιώνεσαι καταλαβαίνεις ότι κάτι δεν πάει καλά… Θεωρώ ότι η νομοθεσία είναι άδικη και λανθασμένη. Με την ίδια λογική θα έπρεπε και στο Σουδάν να αφαιρέσουν την υπηκοότητα από όσους Ελληνες ζουν εκεί επί γενεές». Ονειρό του είναι να εργασθεί στο Εμπορικό Ναυτικό. Αλλά αυτό είναι αδύνατον χωρίς την ελληνική ιθαγένεια. Θύματα μιας νομοθεσίας προσκολλημένης στα δεδομένα της Ελλάδας του 1950, τα παιδιά της 2ης γενιάς δεν μπορούν να εξασκήσουν μια σειρά επαγγελμάτων, αφού απαιτείται ελληνική ιθαγένεια. Πόσο τον έχουν επηρεάσει οι έλεγχοι της αστυνομίας; «Με πείραζαν και με πειράζουν, αλλά προσπαθώ να μην το σκέφτομαι, αφού δεν μπορώ να κάνω τίποτα. Ειδικά το καλοκαίρι μού έκαναν πολλές φορές έλεγχο. Ομως, όλες τις φορές οι αστυνομικοί με άφηναν επειδή μιλούσα καλά ελληνικά. Ο συγκεκριμένος με συνέλαβε»...

Το χρώμα του δέρματός του είναι ίσως η σημαντικότερη αιτία για τους επανειλημμένους ελέγχους στον δρόμο. Ομως σύμφωνα με νομολογία του Συνταγματικού Συμβουλίου της Γαλλίας, απαγορεύονται οι αστυνομικοί έλεγχοι στον δρόμο με κριτήριο το χρώμα του δέρματος, την ενδυμασία (π.χ. μαντίλα), άλλο στοιχείο της εξωτερικής εμφάνισης ή τη γλώσσα που μιλιέται, διότι δεν συνιστούν κριτήρια αλλοδαπότητας αλλά ενδείξεις ρατσιστικής συμπεριφοράς. Αν όμως στη Γαλλία οι πολίτες μη γαλλικής καταγωγής είναι συνηθισμένο «φαινόμενο», στο αστυνομικό τμήμα της Βάρης οι αστυνομικοί αισθάνονταν αμηχανία και κατάφωρη αδικία από πλευράς νόμου. Το ίδιο και στο τμήμα Αλλοδαπών της Π. Ράλλη. Οπως σημειώνει η κ. Παπαπαντολέων «όταν κρίθηκε η προσφυγή κατά της απέλασης στο τμήμα Αλλοδαπών, μου τηλεφώνησε ο αστυνομικός που θα την εξέταζε και μου είπε: «Είμαι αναγκασμένος να την απορρίψω, διότι δεν έχει νόμιμο τίτλο. Είναι παράνομος. Γι' αυτό να κάνετε άμεσα βήματα. Να προσφύγετε στα διοικητικά δικαστήρια και να του κάνετε αίτηση διαμονής για εξαιρετικούς λόγους, διότι μόνο σε αυτό το καθεστώς μπορεί να υπαχθεί για να νομιμοποιηθεί τουλάχιστον για κάποιο χρονικό διάστημα. Κάντε γρήγορα, διότι έχει σουδανικό διαβατήριο και είναι άμεσα απελάσιμος»»...

Οταν συνελήφθη, η οικογένεια συνειδητοποίησε πως ό,τι αιωρούνταν ως γενική και απομακρυσμένη απειλή επί χρόνια, απέκτησε υπόσταση. Οταν η μητέρα άκουσε ότι «βγήκε απόφαση απέλασης» κατάλαβε ότι θα στέλνονταν όλοι αναγκαστικά σε μια χώρα ξένη για τα παιδιά. Ο μεγαλύτερος θα σταματούσε τις σπουδές στο πανεπιστήμιο, η μικρή θα σταματούσε το σχολείο και το χειρότερο στο Σουδάν δεν θα μπορούσε να αποφύγει την κοινωνική επιταγή της κλειτοριδεκτομής. Για να εξετασθεί το αίτημα άρσης της κράτησης, η μητέρα μάζεψε άμεσα όλα τα έγγραφα που αποδείκνυαν την «ελληνική ιστορία» της οικογένειας: παλιές άδειες παραμονής, απολυτήρια των παιδιών που αποδεικνύουν ότι μετέχουν της ελληνικής Παιδείας κ.ά. Η 15λεπτη συνάντησή της με την πρόεδρο του Δικαστηρίου, ώστε να της παραδώσει τα έγγραφα, υπήρξε καθοριστική. Μίλησαν για τη φορολογική ενημερότητα, τις δυσκολίες, τα παιδιά... Η δικαστής αποφάσισε ότι ο 19χρονος δεν είναι ύποπτος φυγής και ότι «συνάγονται οι άρρηκτοι δεσμοί του με την ελληνική Πολιτεία».

«Επρόκειτο για μια νίκη της λογικής» σχολιάζουν οι δικηγόροι «που καταδεικνύει όχι μόνο τα προβλήματα του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας αλλά και της μεταναστευτικής πολιτικής. Αν η οικογένεια δεν ήταν παράνομη, θα έτρεχαν και οι τέσσερις κάθε δυο χρόνια να ανανεώνουν άδειες παραμονής όπως ήδη κάνουν χιλιάδες αλλοδαποί. Μιλάμε για μια απίστευτη αντιπαραγωγική γραφειοκρατία που εκτρέφει κυκλώματα. Εχετε σκεφθεί πόσοι αστυνομικοί και δικαστές ασχολούνται για κάτι που είναι καθαρός παραλογισμός; Αυτομαστιγωνόμαστε ως κοινωνία».

Φθάνουν το 9,5% του μαθητικού πληθυσμού στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Τη σχολική χρονιά 2007-2008 μεταξύ των 1.208.056 μαθητών οι 112.211 ήταν παιδιά αλλοδαπών. Εικάζεται ότι ξεπερνούν το 5% των φοιτητών στα ΑΕΙ. Τα παιδιά της «2ης γενιάς» αυξάνονται. Κι όμως μετά την ενηλικίωσή τους αντιμετωπίζονται σα νεοφερμένοι μετανάστες. «Μέχρι σήμερα δεν έχει δοθεί λύση» σχολιάζει ο νομικός Βασίλης Χρονόπουλος από το διαδικτυακό περιοδικό www.diavatirio.net. «Η ρύθμιση με τους επί μακρόν διαμένοντες (σ.σ. που έγινε το 2007) συνάντησε εμπόδια στην ενημέρωση και στις πραγματικές συνθήκες υπό τις οποίες ζουν τα παιδιά και οι οικογένειές τους». Οχι τυχαία, μόνο πέντε τέτοιες άδειες έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα από το υπουργείο Εσωτερικών. Προϋποθέσεις για να αποκτήσει ένας νέος ή νέα αυτή την ιδιότητα είναι να έχει γεννηθεί εδώ (αποκλείονται όσα παιδιά έχουν έρθει σε μικρή ηλικία), οι γονείς κατά την ενηλικίωση των παιδιών να είναι νόμιμοι και να διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα.Με άλλα λόγια, η μοίρα του ενηλίκου 2ης γενιάς εξαρτάται από την κατάσταση των γονέων του. Επιπλέον, πρέπει να καταβληθεί παράβολο 900 ευρώ - μια ρύθμιση που δεν συνάδει με την ευρωπαϊκή οδηγία που ορίζει ότι η ιδιότητα τού επί μακρόν διαμένοντος δίνεται χωρίς καταβολή παραβόλου.Πρωτοπόρος στην καμπάνια για τη δεύτερη γενιά, ο κ. Χρονόπουλος έχει προσδοκίες από τη νέα κυβέρνηση: «Περιμένουμε βιώσιμη και πραγματική λύση», λέει. «Να μην τίθεται η νομιμότητα των γονέων ως προϋπόθεση για την απόκτηση της ιθαγένειας ή οποιασδήποτε άλλης μόνιμης άδειας παραμονής. Διότι έτσι θα έχουμε πάλι παιδιά που δεν θα μπορούν να απολαύσουν δικαιώματα στη χώρα που γνωρίζουν ως πατρίδα τους. Η πρόταση της ΕΕΔΑ είναι μια καλή βάση για τη συζήτηση που πρέπει να ξεκινήσει. Μεταβατικά, λοιπόν, και μέχρι να ψηφισθεί νέος νόμος για την ιθαγένεια, ας λάβει τουλάχιστον η Πολιτεία μέριμνα ώστε να μην απελαύνεται κανένα παιδί που έχει μεγαλώσει ή γεννηθεί στη χώρα μας».